در دهه های اخیر کاربرد سامانه های گرمایش تابشی (هیتر سقفی گرماتاب) در سالن های با ارتفاع بلند مورد توجه زیادی قرار گرفته است. این پدیده نو ظهور از ۴ جنبه فنی، اقتصادی، مدیریتی، ایمنی، بهداشت و محیط زیست به شرح زیر قابل بررسی است

۱- جنبه فنی استفاده از هیتر سقفی تابشی صنعتی

به کارگیری بخاری سقفی گاز سوز برای گرمایش سوله های صنعتی منجر به ایجاد توزیع دمای یکنواخت در سطح کف سالن و بدن افراد می شود. در هیتر های صنعتی هوای گرم حداکثر گرمای تولید شده به صورت جابجایی هوای گرم می باشد و هوای گرم شده به دلیل سبک بودن زیر سقف تجمع می نماید و از این رو باعث افزایش تلفات حرارتی از جداره ها شده و میزان رضایتمندی پرسنل از میزان گرمایش در سالن تولید به شدت کاهش می یابد . در بخاری تابشی سقفی، عمده گرمای حاصل از احتراق مستقیما سطوح را به صورت تششعی گرم نموده و باعث کاهش اتلافات گرمای ناشی از جابجایی هوا و افزایش بهره برداری از انرژی هزینه شده می گردد.

۲- جنبه اقتصادی استفاده از هیتر سقفی صنعتی

• هزینه سرمایه گذاری اولیه: در بخاری تابشی سقفی، سیستم مولد گرما در محل مصرف و بهره برداری از انرژی نصب می باشد. بنابراین به هیچ گونه موتور خانه مرکزی و سیستم انتقال سیال گرم (لوله یا کانال) به محل مصرف انرژی نیاز نمی باشد. از این رو استفاده از هیتر صنعتی گرماتاب بار مالی ناشی از نصب سیستم گرمایشی در سالن های تولید را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

• هزینه سرمایه گذاری در زمان بهره برداری: نصب گرماتاب در سالن های صنعتی علاوه بر کاهش اتلافات حرارتی، منجر به کاهش زمان رسیدن به تعادل گرمایی می شود به طوریکه عملا به روشن نمودن سیستم گرمایشی ساعت ها قبل از شروع فعالیت در سالن نیاز نیست و با روشن نمودن این هیتر سقفی در مدت زمان چند دقیقه شرایط پایدار دمایی در محل برقرار می شود. مطابق با ممیزی انجام شده و در نظر گرفتن موارد ذکر شده ، به کارگیری بخاری تابشی سقفی منجر به کاهش ۵۰ درصدی مصرف سوخت نسبت به بخاری های صنعتی هوای گرم و سیستم گرمایش مرکزی خواهد شد و در نتیجه هزینه مصرف گاز در زمان بهره برداری به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

• هزینه نگهداری تعمیرات: سیستم گرمایش مرکزی (موتورخانه) تجهیزات اصلی و جانبی زیادی از جمله (دیگ، منبع انبساط، پمپ، سختی گیر و …) دارد که افزایش این تجهیزات ، افزایش هزینه تعمیرات را در برخواهد داشت. به علت عدم گستردگی تجهیزات جانبی بخاری تابشی سقفی، هزینه های ناشی از این امر در زمان بهره برداری کاهش یافته و جز بازرسی های معمول، بار مالی چندانی را به کارخانه تحمیل نمی کند.

۳- جنبه مدیریتی به کارگیری هیتر سقفی صنعتی گرماتاب

استفاده از بخاری های زمینی در سالن های صنعتی منجر به تمرکز گرما در اطراف همان سیستم و به عبارتی باعث عدم یکنواختی گرما در سالن می گردد و منجر به تجمع پرسنل در اطراف بخاری و کاهش راندمان تولید می شود. از دیدگاه مدیریت صنعتی این موضوع یکی از عوامل افزایش هزینه سربار تولید می باشد. به کارگیری بخاری تابشی سقفی در این سالن ها باعث گرمایش یکنواخت در سطح کف سالن شده و بار مالی ناشی از این مسئله تا حد زیادی مرتفع می شود.

۴- جنبه ایمنی بهداشت و محیط زیست

با توجه با این که حمل و نقل و جابه جایی بار و رفت و آمد مکرر در سالن های تولید موضوعی طبیعی است، استفاده از بخاری های زمینی مخاطراتی را به همراه خواهد داشت در صورتیکه هیتر صنعتی گرماتاب به صورت یک بخاری سقفی بوده و از چنین مخاطراتی جلوگیری می نماید. با عنایت به وجود مواد آلاینده در سالن های تولید، استفاده از بخاری هوای گرم منجر به جابه جایی هوا در کل فضا و پخش آلاینده ها در محیط می شود، در حالیکه با نصب هیتر صنعتی گرماتاب به دلیل مکانیزم انتقال حرارت تشعشی جابجایی هوا و پخش آلاینده ها در محیط به حداقل میزان ممکن می رسد.

نتیجه گیری

همانطور که قبلا ذکر شد به کارگیری بخاری تابشی منجر به کاهش ۵۰ درصدی مصرف سوخت و کاهش CO2 و گازهای گلخانه ای می گردد و با توجه به پیمان کیوتو (موافقتنامه بین المللی کاهش تولید گازهای گلخانه ای) سهم کشورمان در تولید این گاز ها و گرم شدن زمین کاهش خواهد یافت.